W praktyce nierzadko zdarzają się sytuacje, że dłużnik o zakończonym przeciwko niemu postępowaniu w sprawie cywilnej o zapłatę dowiaduje się dopiero po wszczęciu egzekucji komorniczej (zazwyczaj wiąże się to z zajęciem środków na rachunku bankowym bądź części wynagrodzenia). Przyczyna takiego stanu rzeczy może tkwić w podaniu przez wierzyciela w sprawie sądowej, w której doszło do wydania orzeczenia stanowiącego podstawę egzekucji (najczęściej dotyczy to nakazów zapłaty), nieprawidłowego adresu dłużnika.
Nakaz zapłaty
W razie spełnienia przez stronę powodową przewidzianych prawem wymogów sąd, bez przeprowadzania rozprawy, wydaje nakaz zapłaty (czynności takiej może dokonać także referendarz), nakazując dłużnikowi, by w terminie dwóch tygodni zaspokoił dochodzone roszczenie w całości wraz z kosztami albo w tym terminie wniósł do sądu sprzeciw (gdy nakaz został wydany w postępowaniu upominawczym lub elektronicznym postępowaniu upominawczym) albo zarzuty (w przypadku nakazu wydanego w postepowaniu nakazowym). Nakaz zapłaty należy doręczyć pozwanemu (dłużnikowi) wraz z odpisem pozwu oraz pouczeniem o sposobie zaskarżenia. Brak wniesienia sprzeciwu (zarzutów) od nakazu zapłaty w ustawowym terminie powoduje jego uprawomocnienie, a co za tym idzie, możliwość wszczęcia postępowania egzekucyjnego.
Dwukrotne awizo i jego skutki
W polskim systemie prawnym w przypadku przesyłek podwójnie awizowanych niepodjętych istnieje tzw. fikcja doręczenia. Oznacza to, że jeśli adresat po powtórnym awizowaniu korespondencji nie zgłosi się po jej odbiór w placówce pocztowej we wskazanym terminie, to mimo faktycznego nieodebrania przesyłki, uznaje się ją za prawidłowo doręczoną. Wywołany w ten sposób skutek prawidłowego doręczenia powoduje, że rozpoczyna swój bieg termin do zaskarżenia orzeczenia (nakazu zapłaty).
Co zrobić, gdy nakaz zapłaty skierowano pod niewłaściwy adres?
-
ustalenie podstawowych informacji o tytule wykonawczym
W pierwszej kolejności należy ustalić na podstawie jakiego tytułu wykonawczego została wszczęta egzekucja. W piśmie, w którym komornik zawiadamia dłużnika o wszczęciu postępowania, widnieją podstawowe informacje dot. tytułu wykonawczego, załączany jest także jego odpis. Jeżeli dłużnik takiego pisma nie otrzymał, a o prowadzonej egzekucji dowiedział się np. od pracodawcy lub w banku, powinien jak najszybciej skontaktować się z komornikiem w celu uzyskania informacji na temat tytułu wykonawczego, a w szczególności jego rodzaju (np. nakaz zapłaty, wyrok zaoczny itd.), daty jego wydania, sądu, który wydał orzeczenie oraz sygnatury sprawy, a także daty wydania postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności. Na podstawie tych danych można będzie ustalić we właściwym sądzie więcej szczegółów dot. sprawy (m.in. czego sprawa dotyczyła, na jaki adres został wysłany pozew i orzeczenie stanowiące podstawę egzekucji).
-
zażalenie na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności
Na podjęcie obrony przed egzekucją dłużnik ma tylko 7 dni od chwili powzięcia wiedzy o wydanym przeciwko niemu tytule wykonawczym. W tym terminie należy złożyć zażalenie na postanowienie sądu o nadaniu klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty, a jeżeli nakaz zapłaty został wydany przez referendarza - skargę na orzeczenie referendarza. Zażalenie wnosi się za pośrednictwem sądu, który wydał nakaz zapłaty. W jego uzasadnieniu należy przytoczyć okoliczności i dowody na potwierdzenie, że pozwany (dłużnik) mieszkał pod innym adresem aniżeli wskazywał to powód (wierzyciel). Takimi dowodami mogą być np. zaświadczenie o zameldowaniu pod innym adresem, kopia dowodu osobistego, umowa najmu mieszkania, dokumenty urzędowe kierowane na właściwy adres dłużnika, rachunki za media, ewentualnie zeznania świadka. Ponadto należy uprawdopodobnić, ze został zachowany 7-dniowy termin do złożenia zażalenia oraz zwrócić się do sądu o ponowne doręczenie nakazu zapłaty, tym razem na prawidłowy adres. Zażalenie podlega opłacie w wysokości 30 zł.
-
sprzeciw
W przypadku uwzględnienia zażalenia/skargi sąd uchyla postanowienie o nadaniu nakazowi zapłaty klauzuli wykonalności i doręcza pozwanemu odpis nakazu wraz z pozwem i pouczeniem o sposobie zaskarżenia nakazu na właściwy adres. Od momentu doręczenia dłużnik ma 14 dni na dokonanie oceny zasadności powództwa i ewentualne wniesienie sprzeciwu zgodnie ze wskazówkami zawartymi w otrzymanym pouczeniu. W sprzeciwie należy podnieść wszelkie zarzuty przemawiające za oddaleniem powództwa oraz wskazać twierdzenia i dowody. Jeśli sąd uwzględni sprzeciw, wówczas nakaz zapłaty utraci moc. Należy o tym fakcie niezwłocznie poinformować komornika, wnosząc jednocześnie o umorzenie postępowania egzekucyjnego i obciążenie jego kosztami wierzyciela.
Zaznaczam jednak, że powyższa praktyka jest właściwa wyłącznie w przypadku, gdy dłużnik o sprawie sądowej dowiedział się po raz pierwszy dopiero w toku postępowania egzekucyjnego, a to na skutek podania w pozwie przez wierzyciela nieprawidłowego adresu dłużnika. Jeśli zatem pozew został nadany na właściwy adres, a dłużnik nie dowiedział się o nim z innych przyczyn (np. ze względu na pobyt w szpitalu) – odpowiednim rozwiązaniem będzie złożenie wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu.
Zastrzeżenie prawne
Wszelkie materiały znajdujące się na niniejszej witrynie zamieszczane są jedynie w celu informacyjnym i nie stanowią porady prawnej. Wiążącej porady/opinii prawnej Kancelaria może udzielić dopiero po zapoznaniu się ze stanem faktycznym konkretnej sprawy. W związku z powyższym Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji udostępnionych na niniejszej stronie bez uprzedniego zasięgnięcia przez Klienta indywidualnej porady prawnej dotyczącej jego konkretnej sprawy. W celu uzyskania porady, prosimy o kontakt.